Της Εύης Ξυραφά
Ένα στοιχείο κλειδί στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών θα πρέπει να είναι και η διαχείριση του χρήματος. Είναι απίστευτο αλλά ακόμα και στη σημερινή εποχή το χρήμα, όπως και το σεξ, είναι θέμα ταμπού για το οποίο δεν συζητάνε ποτέ πολλοί γονείς με τα παιδιά τους.
Το χρήμα όμως παίζει τόσο καθοριστικό ρόλο στην ποιότητα ζωής μας που δεν είναι δυνατό να αγνοηθεί η σημασία του. Αν αγνοηθεί, μπορεί να έχει μοιραίες συνέπειες για την εξέλιξη ενός παιδιού, γιατί δεν θα έχει μάθει να το αποκτάει και να το διαχειρίζεται κατάλληλα.
Είναι εύκολο να εκπαιδεύσετε τα παιδιά σας από μικρή ηλικία, να χρησιμοποιούν το χρήμα δίνοντας σημασία στις ακόλουθες παραμέτρους. Βασική προϋπόθεση βέβαια, αποτελεί το να έχετε ξεκαθαρίσει και εσείς για τον εαυτό σας τις αντίστοιχες απαντήσεις.
Διαχωρισμός αγαθών και επιθυμιών
Κατ’ αρχήν πρέπει να εξηγήσετε στα παιδιά σας τη διαφορά αναγκών και επιθυμιών. Με άλλα λόγια τι σημαίνει χρειάζομαι και τι σημαίνει θέλω;
Όλα τα υλικά αγαθά είναι ευχάριστα και πιθανώς θα τα θέλαμε στη ζωή μας. Υπάρχει όμως δομική διαφορά μεταξύ του “θα ήθελα” του “θέλω” και του “έχω ανάγκη”.Αντί να σκέφτομαι όλα όσα θα ήθελα, είναι καλύτερο να σκεφτώ τι τίμημα είμαι διατεθειμένος να πληρώσω για να το αποκτήσω. Γιατί όλες οι επιλογές έχουν το αντίστοιχο τίμημα. Ένας πρακτικός τρόπος να το διδάξετε αυτό στα παιδιά είναι να τους ζητάτε να επιλέγουν τα δώρα τους με βάση τις ανάγκες και όχι τις επιθυμίες τους.
Διαβάθμιση αναγκών
Όλες οι ανάγκες δεν είναι εξίσου σημαντικές οι επιτακτικές. Η κλιμάκωση ξεκινάει από τις βασικές ανάγκες που είναι απαραίτητες, για την επιβίωσή μας όπως τροφή, νερό, στέγη, έως αυτές που μας προσφέρουν ασφάλεια, γαλήνη, άνεση, απόλαυση.Το πόσο σημαντική ή επιτακτική είναι κάθε ανάγκη καθορίζει και το χρόνο που θα έπρεπε αυτή να καλυφθεί. Είναι σημαντικό να διδάξετε στα παιδιά σας αυτή τη διαβάθμιση αναγκών για να μάθουν να καλλιεργούν την αξία της υπομονής και να μην σας πιέζουν να καλύψετε άμεσα κάθε επιθυμία τους προβάλλοντάς τη ως ανάγκη, π.χ. “χρειάζομαι καινούρια αθλητική φόρμα”.
Σύνδεση χρόνου και χρήματος
Αν ισχύει το ότι “ο χρόνος είναι χρήμα” αυτό σημαίνει ότι όσο πιο ακριβό είναι αυτό που θέλω να αποκτήσω, τόσο περισσότερο χρόνο θα χρειαστεί για να το καταφέρω. Επομένως, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε στον εαυτό μας πόσα χρήματα χρειαζόμαστε για να είμαστε ευτυχισμένοι, έτσι ώστε να αποφασίσουμε συνειδητά πόσο χρόνοείμαστε διατεθειμένοι να επενδύσουμε από τη ζωή μας για να τα αποκτήσουμε. Αυτή είναι μια σημαντική αλήθεια που όσο πιο νωρίς τη διδαχθούν τα παιδιά, τόσο το καλύτερο για τη μετέπειτα ανάπτυξη και ευτυχία τους.
Πώς αποκτάμε χρήματα
Εκτός από την αξία και τη σημασία του χρήματος, από εκεί και πέρα πρέπει να διδάξετε στα παιδιά σας πώς να αποκτάνε χρήματα. Για να αποκτήσουμε νόμιμα χρήματα θα πρέπει είτε ναδουλέψουμε, είτε να δανειστούμε, είτε να κληρονομήσουμε, είτε να τα κερδίσουμε π.χ. στο λόττο.
Από όλους τους παραπάνω τρόπους, ο πιο σίγουρος που καθιστά έναν άνθρωπο αυτόνομο και αυτοδύναμο είναι η εργασία. Άρα πρέπει να καθοδηγήσουμε τα παιδιάαπό νωρίς να μάθουν να δουλεύουν, να αγαπάνε τη δουλειά και να επιλέξουν αυτή που τους ταιριάζει για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην.
Διαφορά τιμής και αξίας
Η τιμή και η αξία είναι δυο διαφορετικές έννοιες και δεν θα έπρεπε να ταυτίζονται μεταξύ τους. Η τιμή καθορίζεται από την προσφορά και τη ζήτηση. Όσο μεγαλύτερη ζήτηση έχει ένα αγαθό ή μια υπηρεσία, τόσο υψηλότερη είναι η τιμή του αγαθού ή της υπηρεσίας. Είναι ο νόμος προσφοράς και ζήτησης. Η αξία όμως είναιανεξάρτητη της τιμής. Μπορεί κάτι να έχει μεγάλη αξία για εμάς άρα υψηλότερη αξία, ανεξαρτήτως της τιμής που αγοράστηκε. Τέλος, πολλά στοιχεία είναι δωρεάν,αλλά μας προσφέρουν μεγάλη απόλαυση και ευτυχία, άρα έχουν αξία.
Είναι σημαντικό να διδάξετε στα παιδιά αυτή τη διαφορά και να τα μάθετε να εκτιμάνε τις ομορφιές της φύσης που προσφέρονται απλόχερα στη ζωή μας, π.χ. τα λουλούδια.
Διαφορά ζην και ευ ζην
Τα χρήματα δεν αγοράζουν την ευτυχία. Εξασφαλίζουν τα προς το ζην , αλλά όχι απαραίτητα το ευ ζην. Για να υπάρχει ευ ζην θα πρέπει να έχουμε ποιότητα ζωής, η οποία όμως είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων. Πάνω απ’ όλα, θα πρέπει να έχουμε ελεύθερο χρόνο για να απολαμβάνουμε όσα μας πρσφέρει το χρήμα.
Εύη Ξυραφά, Σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης για το flowmagazine.gr