Επιμέλεια: Αγγελική Αλεξοπούλου

Όταν ήμουν μικρή, οι γονείς μου μου έμαθαν να παίζω τένις, σκι, να κάνω ποδήλατο και να οδηγώ αυτοκίνητο. Αυτό που δε μου έμαθαν ποτέ όμως είναι το πώς να έχω μια ρομαντική, υγιή σχέση. Μου έδωσαν άλλα εφόδια – και με το παραπάνω: με έμαθαν να αγαπώ τα βιβλία, με δίδαξαν την αξία της δίκαιης τιμωρίας όταν έκλεψα τα παπούτσια του μπαλέτου της καλύτερής μου φίλης.

Ποτέ όμως δεν με συμβούλεψαν, ούτε καν μου σχολίασαν ποτέ το ζήτημα των αγοριών στη ζωή μου, ή το είδος του συντρόφου που θα με έκανε ευτυχισμένη στα χρόνια που θα ακολουθούσαν. Ο πατέρας μου δε θυμόταν ποτέ τα ονόματα των αγοριών μου και η μητέρα μου συμπαθούσε όλα τα αγόρια φίλους μου. Καθόταν για ώρες μαζί τους στο σαλόνι και συζητούσε, μέχρι που ξεκινούσα να βγαίνω ερωτικό ραντεβού μαζί τους. Τότε, ξαφνικά, τους αντιπαθούσε. Ποτέ δεν άκουσα μια κουβέντα έγκρισης όποτε έβγαινα με ένα ήσυχο, ευγενικό αγόρι. Κανένα σχόλιο αφύπνισης όταν έβγαινα με άτομα με λιγότερο καλό χαρακτήρα. Καμία κίνηση από τους γονείς μου όταν ήμουν έτοιμη να παντρευτώ έναν εμφανώς λάθος άνθρωπο, τον οποίο, εσφαλμένα, θεωρούσα ότι ήταν η αδελφή ψυχή μου.

Η αλήθεια είναι ότι χρειαζόμουν καθοδήγηση. Κανένα παιδί δεν γεννιέται έχοντας γνώση του πώς να διαλέξει το σωστό σύντροφο. Γιατί να μην διδάσκουμε στα παιδιά μας τα βασικά για μια υγιή σχέση, ακριβώς όπως τους μαθαίνουμε να βουρτσίζουν τα δόντια τους και να φορούν τη ζώνη στο αυτοκίνητο;

Οι έρευνες δείχνουν ότι κατά μέσο όρο, ο γάμος αυξάνει την ευτυχία του ανθρώπου. Αν εμβαθύνουμε όμως σε αυτά τα δεδομένα, βλέπουμε ότι μόνο ένας καλός γάμος αυξάνει την ευτυχία του ανθρώπου. Ένας κακός γάμος κάνει τα ζευγάρια πολύ πιο δυστυχισμένα από ότι θα ήταν αν είχαν μείνει ανύπαντρα.

Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στο να ευτυχίσει ένας γάμος – και ίσως το μόνο που μπορούμε να ελέγξουμε – είναι ότι πολλοί άνθρωποι επιλέγουν λάθος άτομο για να παντρευτούν.

Όταν επιλέγεις ένα σύντροφο ζωής, επιλέγεις μαζί πολλά πράγματα, όπως τον άνθρωπο που θα κάνεις μαζί παιδιά και που θα επηρεάσει βαθιά την ανατροφή τους, τον άνθρωπο που θα μοιραστείς περίπου 20.000 γεύματα μαζί, τον σύντροφό σου σε περίπου 100 διακοπές, τον φίλο που θα σου κάνει παρέα στον ελεύθερο χρόνο και τον άνθρωπο του οποίου τα νέα θα ακούσεις περίπου 18.000 φορές.

Ένας εκπληκτικά υψηλός αριθμός ανθρώπων φαίνεται ότι είναι πολύ κακοί στο να επιλέξουν τον κατάλληλο σύντροφο που θα τους κάνει χαρούμενους για πάντα, λόγω έλλειψης εμπειρίας. Αν το καλοσκεφτούμε όμως, μέχρι να παντρευτούμε, είχαμε μόνο μερικές σχέσεις, που μας παρείχαν πολύ λίγα δεδομένα για μια τόσο μεγάλη απόφαση. Και η μαγεία του αρχικού ρομαντισμού μας «τυφλώνει» τις περισσότερες φορές.

Στις περισσότερες κοινωνίες, η οικογένειά μας και όλες οι ομάδες στις οποίες συμμετέχουμε δεν μας δίνουν συμβουλές για τη σωστή επιλογή του συντρόφου της ζωής μας. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και πολλές θρησκείες, καθώς και η βιολογία μας, τείνουν να μας κάνουν να βιαζόμαστε να παντρευτούμε. Θα ήμασταν όλοι καλύτερα αν ακούγαμε 100 προειδοποιήσεις τη μέρα, αντί να βομβαρδιζόμασταν με μη ρεαλιστικά πρότυπα και τη συνεχή πίεση για γάμο. Το μήνυμα που θα έπρεπε να μας μεταφέρουν είναι το εξής: όσα λάθη κι αν κάνεις στη ζωή σου, μην κάνεις το λάθος να παντρευτείς κάποιον ακατάλληλο για σένα.

Τα παιδιά μας θέλουμε, φυσικά, να έχουν υγιείς σχέσεις. Για αυτό πρέπει να τους δίνουμε σωστές συμβουλές από μικρή ηλικία, παραμερίζοντας τα ανάμικτα συναισθήματα που μπορεί να έχουμε, στη σκέψη του ότι κάποια στιγμή κάποιος θα τα πάρει από κοντά μας. Ορισμένες καλές συμβουλές είναι οι εξής:

• Μιλήστε στα παιδιά για το γάμο και το διαζύγιο. Επικεντρωθείτε στο προφανές, το οποίο ίσως να μην είναι τόσο προφανές για αυτά. Πείτε τους ότι η επιλογή του ατόμου που θα παντρευτούν θα είναι η πιο σημαντική απόφαση της ζωής τους. Αν έχετε διαζύγια στην οικογένεια, χρησιμοποιείστε τα ως παραδείγματα για να καταλάβουν πώς είναι ένα αταίριαστο ζευγάρι.
• Χρησιμοποιείστε εποικοδομητικούς χαρακτηρισμούς για τους φίλους τους, ώστε να αντιλαμβάνονται τα σημαντικά χαρακτηριστικά στους συντρόφους. Χαρακτηρισμούς όπως «Ο φίλος σου σκέφτεται πολύ σωστά.» ή «Ποτέ δε μου άρεσε αυτός ο τρόπος συμπεριφοράς από έναν φίλο.».
• Γνωρίστε τα άτομα με τα οποία βγαίνουν. Να τους κάνετε παρατηρήσεις για τα αγόρια και τα κορίτσια τους. Μικρά πράγματα, όπως «Μου αρέσει ο τρόπος που μου μιλάει ο φίλος σου – φαίνεται έξυπνος και επικοινωνιακός. Τον συμπαθώ.» ή «Η φίλη σου φαίνεται αμήχανη όταν βρίσκεται με ενήλικες. Δε θα μου άρεσε να περνούσα τη ζωή μου με έναν τέτοιον άνθρωπο.».
• Μιλήστε τους για το σεξ και την εγκυμοσύνη. Το να επιλέξει κανείς τον σωστό σύντροφο, γίνεται πιο περίπλοκο όταν προκύψει μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.
• Μοιραστείτε μαζί τους αυτά που μάθατε από τις δικές σας σχέσεις. Χρησιμοποιείστε, όπου μπορείτε, πρότυπα συγγενών που αγαπούν, όπως τον αγαπημένο θείο που κάποτε χώρισε, ξαναπαντρεύτηκε, χήρεψε και τώρα, στα 60 του, ξαναπαντρεύτηκε και τώρα είναι ευτυχισμένος, αλλά πάντα φερόταν όμορφα σε όλες του τις γυναίκες. Με αυτό τον τρόπο τα παιδιά καταλαβαίνουν ευκολότερα το σωστό, αφού τον αγαπούν και τον σέβονται ήδη.

Η σωστή συμβουλή από τους γονείς μπορεί να βοηθήσει το παιδί να γλιτώσει από μια κατάσταση, ίσως και καταδικαστική για όλη του τη ζωή. Επιπλέον, το κάνει ευκολότερο για αυτά να ζητήσουν τη βοήθεια των γονιών, όταν τη χρειαστούν.