Του Ανδρέα Κόμη
Ένα μικροσκοπικό κύτταρο προκαλεί το θαύμα: ένα μωράκι 3,5 κιλών! Από την πρώτη στιγμή κιόλας, που το έμβρυο εμφυτεύεται στη μήτρα, αρχίζουν να συμβαίνουν εκπληκτικές αλλαγές στο σώμα σας.
Πρώτα η μήτρα και προοδευτικά όλα σας τα όργανα αρχίζουν να εργάζονται εντατικά με ένα και μοναδικό σκοπό: να ικανοποιήσουν τις ανάγκες του εμβρύου που φιλοξενείτε.
Οι σαράντα εβδομάδες της εγκυμοσύνης διαιρούνται σε τρία τρίμηνα, με διαφορετικά μεταξύ τους χαρακτηριστικά. Τις πρώτες 12 εβδομάδες, οι αλλαγές στο σώμα σας δεν είναι εμφανείς, περνούν σχεδόν απαρατήρητες. Κι όμως, το έμβρυο έχει αναπτύξει όλα του τα όργανα: καρδιά, εγκέφαλο και άκρα σε μικρογραφία! Στο δεύτερο τρίμηνο, τη 13η με 25η εβδομάδα, καθώς το έμβρυο μεγαλώνει η κοιλιά σας θα στρογγυλεύει και θα προβάλλει προς τα έξω. Στο τρίτο τρίμηνο, από την 26η εβδομάδα ως τον τοκετό θα έχετε βαρύνει αρκετά. Κι όμως, θα αισθάνεστε μια μοναδική ικανοποίηση, που το σώμα σας εκφράζει τη δύναμή του να φέρει στον κόσμο μια νέα ζωή…
Το πρώτο τρίμηνο
Η κυριαρχία των ορμονών
Μόλις εμφυτευτεί το κύημα (ολόκληρο το προϊόν της σύλληψης) στη μήτρα απελευθερώνει ουσίες, που προκαλούν τη διακοπή της περιόδου και προετοιμάζουν το σώμα σας για την εγκυμοσύνη. “Ξεγελούν”, επίσης, το ανοσοποιητικό σας σύστημα, ώστε να ανεχθεί το έμβρυο και να μην το αποβάλλει ως ξένο σώμα.
Οι αλλαγές που θα παρατηρείτε μέρα με τη μέρα στο σώμα σας οφείλονται στην επίδραση διαφόρων ορμονών, που εκκρίνονται από τους αδένες, τις ωοθήκες και τον πλακούντα σας. Η εντατική δράση τους είναι αυτή, που στηρίζει την εγκυμοσύνη σας και εξασφαλίζει την υγιή ανάπτυξη του εμβρύου. Οι ορμόνες προετοιμάζουν επίσης τη μήτρα, τη λεκάνη και τους μαστούς σας, για να ανταποκριθούν στον τοκετό και το θηλασμό.
Ο ρόλος των ορμονών
Οιστρογόνα-Προγεστερόνη: Οι ορμόνες αυτές παράγονται αρχικά από τις ωοθήκες και στη συνέχεια από τον πλακούντα και το έμβρυο. Η παραγωγή και των δύο κατά την εγκυμοσύνη αυξάνεται αλματωδώς. Είναι κατά εκατοντάδες φορές μεγαλύτερη. Η πιο σημαντική λειτουργία τους είναι να μαλακώνουν τους μυς και τους ιστούς στο σώμα της μητέρας, ώστε να προσαρμοστεί στις αυξημένες ανάγκες της εγκυμοσύνης.
Οι ορμόνες αυτές είναι, επίσης υπεύθυνες για κάποιες από τις ανεπιθύμητες ενέργειες της εγκυμοσύνης, όπως η πρωινή ναυτία, η δυσκοιλιότητα και οι κιρσοί.
Λίγες ώρες μετά τον τοκετό η δράση τους πέφτει κατακόρυφα, προκαλώντας τις συναισθηματικές μεταπτώσεις, που νιώθουν συνήθως οι μητέρες μετά τη γέννηση του παιδιού τους.
Ρηλαξίνη: η ορμόνη αυτή, που παράγεται από τον πλακούντα, μαλακώνει τους συνδετικούς ιστούς και τις αρθρώσεις στο σώμα της εγκύου, κυρίως της λεκάνης. Χάρη στην επίδρασής της, οι αρθρώσεις γίνονται τόσο ελαστικές ώστε η λεκάνη μπορεί να φιλοξενήσει άνετα τη μήτρα που ολοένα διογκώνεται.
Προλακτίνη και ωκυτοκίνη: είναι δύο ορμόνες της υπόφυσης οι οποίες προετοιμάζουν τους μαστούς για το θηλασμό και διεγείρουν την παραγωγή του γάλακτος. Η δράση τους κορυφώνεται κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Η ωκυτοκίνη προκαλεί επίσης τους συσπάσεις της μήτρας για τις ωδίνες και τον τοκετό.
Η έντονη ορμονική δραστηριότητα, σας επηρεάζει με ποικίλους τρόπους. Ενδεχομένως να γίνετε κυκλοθυμική και συναισθηματικά ευάλωτη ή να νιώθετε αποστροφή για κάποιες οσμές και τροφές που πριν λατρεύατε. Η καταπόνηση των ζωτικών σας οργάνων πιθανόν να σας προκαλέσει κατατονία, κόπωση ή υπνηλία, πτώση της πίεσης και τάσεις λιποθυμίας.
Η “πρωινή αδιαθεσία”, που εκδηλώνεται με ναυτίες, τάσεις εμετού και ανορεξία, είναι το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα στην αρχή της εγκυμοσύνης. Μπορεί να την αισθανθείτε οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, κυρίως αν είστε κουρασμένη ή νηστική. Με την πρόοδο της εγκυμοσύνης, καθώς το σώμα θα βρίσκει μια νέα ορμονική ισορροπία, τα συμπτώματα αυτά θα υποχωρούν.
Το τέλος του πρώτου τριμήνου πιθανόν να σας βρει εξουθενωμένη, σωματικά και ψυχικά. Αν, όμως, κατανοήσετε τι συμβαίνει στο σώμα σας, που έχει τεθεί στην υπηρεσία ενός υπέροχου σκοπού, τότε θα νιώσετε ότι πραγματικά αξίζει τον κόπο!
Προστατέψτε το έμβρυό σας!
Οι πρώτες δώδεκα εβδομάδες της εγκυμοσύνης είναι και οι πιο καθοριστικές καθώς τότε αναπτύσσονται όλα τα βασικά όργανα του εμβρύου σας. Αν είστε έγκυος και δεν το γνωρίζετε, πιθανόν να βλάψετε το έμβρυο σοβαρά με την κατάχρηση σε τσιγάρο, αλκοόλ, διάφορα φάρμακα και ακτινογραφίες. Αν υποψιάζεστε ότι είστε έγκυος, φροντίστε να το επιβεβαιώσετε το συντομότερο δυνατό. Υιοθετήστε αμέσως ένα θρεπτικό διαιτολόγιο και υγιεινές συνήθειες, για να προστατέψετε το έμβρυο σε αυτή την ευαίσθητη φάση της ανάπτυξής του.
Τι συμβαίνει στο σώμα σας
Οι μαστοί
Η πρώτη αλλαγή που θα διαπιστώσετε στο σώμα σας είναι η διόγκωση των μαστών, γιατί τα οιστρογόνα επιδρούν στους γαλακτοφόρους πόρους. Είναι, επίσης, πολύ ευαίσθητοι όταν τους αγγίζετε. Η θηλαία άλως, δηλαδή ο δακτύλιος γύρω από τη θηλή, αποκτά προοδευτικά σκουρότερο χρώμα και μεγαλύτερη διάμετρο. Η σκουρότερη θηλαία άλως πιστεύεται ότι είναι ένα οπτικό σήμα για το έμβρυο, ώστε να την εντοπίζει ευκολότερα. Τα μικρά εξογκώματα γύρω από τη θηλή, οι αδένες του Μοντγκόμερυ, αρχίζουν να προεξέχουν. Ο βασικός ρόλος τους είναι να εκκρίνουν μια ελαιώδη ουσία που λιπαίνει και προστατεύει την περιοχή από τυχόν μολύνσεις. Επειδή η ουσία αυτή περιέχει μια άλλη, συναφή με το αμνιακό υγρό, πιστεύεται ότι το νεογνό νιώθει αμέσως οικειότητα με τη θηλή τις πρώτες στιγμές της ζωής του και ενθαρρύνεται να θηλάσει. Είναι προτιμότερο, λοιπόν, να αποφεύγεται να πλένετε τις θηλές με σαπούνι για να μην αλλοιώνεται αυτή η ουσία.
Η μήτρα και ο τράχηλος
Από την πρώτη στιγμή της εμφύτευσης του κυήματος, τα τοιχώματα της μήτρας μαλακώνουν και αρχίζουν να διαστέλλονται. Οι μυϊκές ίνες μεγαλώνουν 5 με 10 φορές και αυξάνεται η διάμετρος των αιμοφόρων και λεμφικών αγγείων. Το πρώτο τρίμηνο όμως το μέγεθός της δεν αλλάζει αξιόλογα.
Στην αρχή της εγκυμοσύνης η μήτρα βρίσκεται χαμηλά στη λεκάνη. Καθώς αυξάνεται σε μέγεθος και βάρος πιέζει την ουροδόχο κύστη προκαλώντας σας την ανάγκη να ουρείτε συχνότερα. Ο τράχηλος μαλακώνει σημαντικά και αποκτά ένα προστατευτικό κάλυμμα από βλέννα, που θα παραμείνει στη θέση του ως τον τοκετό, για να προστατεύει τη μήτρα από την είσοδο βακτηριδίων.
Η κυκλοφορία του αίματος και η καρδιά
Στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, τόσο ο όγκος του αίματος όσο και τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία μεταφέρουν οξυγόνο σε όλα τα κύτταρα του σώματος, αυξάνονται σημαντικά. Τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, πάντα χάρη στις ορμόνες, μαλακώνουν και διευρύνονται, ώστε το αίμα να κυκλοφορεί γρηγορότερα και να τροφοδοτεί το έμβρυο και τα ζωτικά σας όργανα με περισσότερο οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες. Από την ένατη εβδομάδα, η καρδιά αυξάνει κατά 40% την ποσότητα του αίματος που εξωθεί ανά λεπτό στη μήτρα, στον πλακούντα και ζωτικά σας όργανα.
Η αναπνοή και ο μεταβολισμός
Η ορμόνη προγεστερόνη αυξάνει το ρυθμό της αναπνοής. Τώρα εισπνέετε περισσότερο οξυγόνο, για να εφοδιάσετε τους ιστούς σας και το έμβρυο με επιπλέον ποσότητες, και εκπνέετε περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα. Η δραστηριότητα του μεταβολισμού σας αυξάνει κατά 10-25%.
Το βάρος σας!
Στο σύνολο της εγκυμοσύνης, το μέσο βάρος μιας εγκύου αυξάνεται κατά περίπου 12 κιλά. Από αυτά, το ένα τρίτο, 4,5 κιλά περίπου, αναλογεί στο βάρος του εμβρύου, του πλακούντα και του αμνιακού υγρού. Η μήτρα ζυγίζει 1 κιλό και οι μαστοί 400 γρ. τα υπόλοιπα 6 κιλά προέρχονται από την κατακράτηση υγρών και την εναπόθεση λίπους στο σώμα.
Το δεύτερο τρίμηνο
Μια νέα αρμονική ισορροπία
Μπαίνοντας στο δεύτερο τρίμηνο έχετε προσαρμοστεί πια στην νέα πραγματικότητα. Είστε και δείχνετε έγκυος. Η κοιλιά σας στρογγυλεύει, η περιφέρεια της μέσης χάνεται και είναι η κατάλληλη εποχή να προμηθευτείτε την γκαρνταρόμπα που θα εξασφαλίζει άνεση στις κινήσεις σας.
Μέρα με τη μέρα ο κίνδυνος της αποβολής μειώνεται, οπότε νιώθετε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και γαλήνη, ενώ χάρη στις ορμόνες της εγκυμοσύνης δείχνετε πιο λαμπερή. Για πρώτη φορά επίσης θα “ακούσετε” το έμβρυο. Κάθε του σκίρτημα από εδώ και πέρα θα σας πλημμυρίζει με χαρά. Είναι, ομολογουμένως, η πιο ευχάριστη περίοδος της εγκυμοσύνης σας.
Μια σημαντική εξέλιξη είναι ότι παύουν οι ναυτίες που ίσως σας ταλαιπωρούσαν στο πρώτο τρίμηνο. Η όρεξη σας ανανεώνεται και απολαμβάνετε πλέον τα γεύματά σας. Θα ανακτήσετε επίσης τη χαμένη σας ενεργητικότητα καθώς η ανάπτυξη των κύριων οργάνων του εμβρύου έχει πια ολοκληρωθεί και δεν θα απορροφά όλα τα αποθέματα της ενέργειας σας.
Το δεύτερο τρίμηνο είναι η περίοδος όπου απαιτείται να κάνετε κάποιες ειδικές εξετάσεις, ειδικά εάν είστε άνω των 35 ετών. Η αναμονή των αποτελεσμάτων είναι βέβαια πηγή άγχους, όμως στο συντριπτικό ποσοστό τους είναι ανακουφιστικά. Μην παραλείπετε επίσης τις επισκέψεις σας στον οδοντίατρο, γιατί οι ορμόνες θα κάνουν τα ούλα σας πιο επιρρεπή σε μολύνσεις.
Τι συμβαίνει στο σώμα σας
Οι μαστοί
Η θηλαία άλως σκουραίνει ακόμα περισσότερο και οι υποδόριες φλέβες, λόγω αυξημένης πίεσης που ασκεί στο αίμα στα τοιχώματα τους, προεξέχουν. Από τη 16η εβδομάδα, αν πιέσετε ελαφρά τις θηλές εκκρίνουν το πρωτόγαλα (πύαρ), ένα αραιό κιτρινωπό υγρό πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και αντισώματα. Το πρωτόγαλα δημιουργείται από τη δράση της προλακτίνης, μιας ορμόνης που διεγείρει το ίδιο το έμβρυο για να εξασφαλίσει την τροφή του. Αυτό το ευεργετικό ρόφημα θα θρέψει το έμβρυο τις τρεις πρώτες ημέρες της ζωής του, μέχρι να κατέβει το γάλα. Πολλές γυναίκες εκκρίνουν το πρωτόγαλα μόνο μετά τον τοκετό, γι΄αυτό μην ανησυχήσετε αν δεν έχετε κάποιο τέτοιο σημάδι.
Από την 20η εβδομάδα, οι θηλές σας γίνονται υπερευαίσθητες, καθώς προετοιμάζονται για το θηλασμό, και οι μαστοί σας βαραίνουν υπερβολικά. Είναι πια απαραίτητο να αποκτήσετε έναν καλό, βαμβακερό στηθόδεσμο.
Η μήτρα
Στο δεύτερο τρίμηνο η μήτρα έχει ανέβει από τη λεκάνη και γεμίζει την κοιλιακή κοιλότητα, ως το ύψος του ομφαλού. Καθώς παύει να πιέζει την ουροδόχο κύστη, η συχνουρία υποχωρεί. Όσο μεγαλώνει η μήτρα τεντώνει τους συνδέσμους που τη συγκρατούν προκαλώντας οδυνηρά τραβήγματα, τσιμπήματα και άλλες ενοχλήσεις στα πλάγια της κοιλιάς σας, από τη μια ή και από τις δύο πλευρές.
Η λεκάνη
Οι μύες, οι σύνδεσμοι και άλλοι ιστοί της λεκάνης χαλαρώνουν από την ορμονική δράση για να βοηθήσουν τη μήτρα να αναπτυχθεί και για να στηρίζουν το βάρος της. Με την πρόοδο της εγκυμοσύνης, οι μύες της λεκάνης γίνονται μαλακοί και ελαστικοί, ώστε να μπορούν να τεντωθούν και να διευκολύνουν την έξοδο του εμβρύου από τον γεννητικό σωλήνα. Αν η χαλάρωση των ιστών είναι υπερβολική, θα νιώθετε πόνο στη μέση και στην πλάτη σας.
Το πεπτικό σύστημα
Λόγω της προγεστερόνης, ο μυϊκός τόνος του στομάχου και των εντέρων χαλαρώνει και η δραστηριότητά τους επιβραδύνεται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αφενός μεν πιο αργή πέψη, αφετέρου δε παρατεταμένη στάση της τροφής στο έντερο (δυσπεψία). Αν και αυτό είναι ευεργετικό για το έμβρυο, καθώς έχει περισσότερο χρόνο για να απορροφήσει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται, ο αντίκτυπος στο σώμα σας είναι η δυσκοιλιότητα και οι αιμορροΐδες, που συχνά ταλαιπωρούν πολλές έγκυες.
Επίσης, από τη δράση της προγεστερόνης χαλαρώνει η βαλβίδα του στομάχου με αποτέλεσμα οι τροφές να ανεβαίνουν στον οισοφάγο, προκαλώντας καούρες. Αργότερα, οι καούρες οφείλονται στην πίεση που ασκεί η διογκωμένη μήτρα στο στομάχι, προκαλώντας την παλινδρόμηση των γαστρικών υγρών στον οισοφάγο.
Η κυκλοφορία του αίματος και η καρδιά
Η καρδιά σας δουλεύει πυρετωδώς στέλνοντας 6 λίτρα αίμα ανά λεπτό στον πλακούντα και στη μήτρα, η οποία χρειάζεται τώρα πενταπλάσια ποσότητα αίματος απ’ ό,τι πριν την εγκυμοσύνη. Η αρτηριακή πίεση, δηλαδή η πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αγγείων, πέφτει ελαφρά αλλά επανέρχεται πάλι στα φυσιολογικά επίπεδα στο τρίτο τρίμηνο.
Το τρίτο τρίμηνο
Στην τελική ευθεία
Ενώ το έμβρυο “τελειοποιεί” τις λειτουργίες του και έχει ρίξει όλο το βάρος της ανάπτυξής του στην ολοκλήρωση των πνευμόνων του, εσείς έχετε μπει αισίως στην τελική τροχιά της εγκυμοσύνης σας και βιώνετε πλήθος από αντικρουόμενα συναισθήματα. Από τη μία ανυπομονείτε να κλείσετε στην αγκαλιά σας το νεογέννητο κι από την άλλη σας βασανίζουν ίσως φόβοι για τον επερχόμενο τοκετό, την υγεία του παιδιού σας και την ικανότητά σας να ανταποκριθείτε με επιτυχία στο νέο ρόλο της μητέρας.
Όσο πλησιάζει η ώρα του τοκετού, μπορεί να σας πιάσει ξαφνική επιθυμία να τακτοποιήσετε διάφορες εκκρεμότητες, κυρίως να προετοιμάσετε το σπίτι και το παιδικό δωμάτιο για την υποδοχή του νέου μέλους της οικογένειας. Είναι προτιμότερο όμως να εξοικονομήσετε τα αποθέματα της ενέργειάς σας που θα σας φανούν πολύτιμα στον τοκετό. Ηρεμήστε, χαλαρώστε και απολαύστε τον ελεύθερο χρόνο σας καθώς, μετά τη γέννα, όλη σας η ενεργητικότητα θα διοχετεύεται, μέρα-νύχτα, στο μωρό σας.
Στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, το βάρος της μήτρας θα σας κάνει πιο δυσκίνητη, ενώ η χαλάρωση των συνδετικών ιστών της λεκάνης θα σας προκαλεί συχνούς πόνους στη μέση και την πλάτη. Προς το τέλος, μπορεί να νιώσετε ελάττωση της δραστηριότητας του εμβρύου. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό, γιατί ο διαθέσιμος χώρος του στη μήτρα έχει περιοριστεί. Αν όμως η παύση είναι απότομη και παρατεταμένη, ενημερώστε αμέσως το γιατρό σας.
Μπαίνοντας στην 38η εβδομάδα, είστε πια στην τελική ευθεία. Έχετε τις αποσκευές σας έτοιμες και προετοιμαστείτε για να ζήσετε την πιο συγκλονιστική εμπειρία της ζωής σας. Εξουθενωμένη σωματικά, αλλά ανακουφισμένη και πλημμυρισμένη από ευτυχία, θα αντικρίσετε το μωρό σας…
Τι συμβαίνει στο σώμα σας
Οι μαστοί
Η θηλή έχει αποκτήσει βαθιά χαλκόχρωμη ή καστανόχρωμη απόχρωση, ανάλογα με το φυσικό χρώμα του δέρματος. Οι μαστοί σας μεγαλώνουν από τη διόγκωση των γαλακτοφόρων πόρων και από το πρωτόγαλα. Το αξιοθαύμαστο είναι ότι, αν το έμβρυό σας γεννηθεί πρόωρα, το γάλα αυτό έχει την κατάλληλη σύσταση για να το συντηρήσει στη ζωή και να οπλίσει με αντισώματα το ανώριμο ακόμα ανοσοποιητικό του σύστημα.
Η μήτρα και ο τράχηλος
Προς το τέλος της εγκυμοσύνης η μήτρα σας είναι ένας μεγάλος, ελαστικός κύλινδρος με λεπτό τοίχωμα, μήκους 40 εκ., βάρους 1.000 περίπου γραμμαρίων και χωρητικότητας 4 με 5 λίτρων. Καθώς έχει ψηλά το κέντρο βάρους της, πέφτει προς τα εμπρός, πιέζοντας το διάφραγμα και τα πνευμόνια και δυσκολεύοντας την αναπνοή σας.
Πριν από το τέλος της εγκυμοσύνης, η μήτρα κατεβαίνει χαμηλά στη λεκάνη και ασκεί πάλι πίεση στην ουροδόχο κύστη, προκαλώντας συχνουρία. Συχνά, στο τρίτο τρίμηνο, μπορεί να νιώθετε τη μήτρα σας να συσπάται επώδυνα. Πρόκειται για τις λεγόμενες συσπάσεις Braxton-Hicks, ένα είδος ¨προθέρμανσης¨ που κάνει η μήτρα για τις συσπάσεις του τοκετού. Ο τράχηλος λεπταίνει και μαλακώνει βαθμιαία, λίγο πριν διασταλεί, για να διευκολύνει την έξοδο του εμβρύου.
Η καρδιά και η αναπνοή
Μεταξύ 28ης και 30ης εβδομάδας, η καρδιά σας εκτελεί έργο κατά 25 με 30% μεγαλύτερο απ’ ό,τι πριν από την εγκυμοσύνη, αλλά ο ρυθμός αυτός μειώνεται καθώς πλησιάζει η ώρα του τοκετού. Η ταχύτητα με την οποία ρέει το αίμα μέσα από τα μυριάδες αιμοφόρα αγγεία επιταχύνεται, ανεβάζοντας τη θερμοκρασία του δέρματος και προκαλώντας τάση για εφίδρωση και ευρυαγγείες.
Η ποσότητα του αίματος που στέλνει τώρα η καρδιά στη μήτρα σας είναι δεκαπλάσια απ’ ό,τι πριν από τη σύλληψη. Αμέσως πριν από τον τοκετό, ο αριθμός των αναπνοών σας ανά λεπτό διπλασιάζεται από την επίδραση της προγεστερόνης.
Στο τελευταίο τρίμηνο, μπορεί να νιώθετε ζαλάδες ή τάσεις λιποθυμίας, κυρίως όταν ξαπλώνετε. Αυτό συμβαίνει γιατί το βάρος της μήτρας σας ασκεί υπερβολική πίεση στις κεντρικές αρτηρίες και φλέβες που διατρέχουν μπροστά από την σπονδυλική στήλη, μειώνοντας την ποσότητα του αίματος και επομένως του οξυγόνου που ρέει από την καρδιά προς τη μήτρα και αντίστροφα.
Πόνοι στην πλάτη και στη μέση
Προς το τέλος της εγκυμοσύνης, καθώς το κέντρο βάρους σας έχει αλλάξει, θα δίνετε στη λεκάνη σας κλίση προ τα εμπρός και στο επάνω τμήμα του κορμού σας προς τα πίσω, για να αντιρροπήσετε το βάρος της μήτρας και του εμβρύου (υπερήφανο βάδισμα). Αν η χαλάρωση στους ιστούς της λεκάνης σας είναι υπερβολική, τότε θα νιώθετε πόνους στην πλάτη και δυσκολία στο περπάτημα.
Το βάρος σας!
Το φυσιολογικό βάρος που πρέπει να αποκτάτε κάθε μήνα κυμαίνεται από 1 έως 1,5 κιλό από την 13η εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Το επιτρεπόμενο βάρος σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι 10 έως 12 κιλά. Μετά τον τοκετό θα χάσετε περίπου 7,5 κιλά. Άλλα 2,5 κιλά περίπου χάνονται με την παλινδρόμηση της μήτρας. Το λίπος που εναποτίθεται κατά την εγκυμοσύνη χάνεται με πιο αργό ρυθμό απ’ ό,τι τα υγρά, οι πρωτεΐνες και οι υδατάνθρακες. Για να χάσετε το επιπλέον βάρος που απομένει, θα πρέπει να περιορίσετε την ποσότητα των θερμίδων που προσλαμβάνετε.
Ο Ανδρέας Κόμης είναι απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με μετεκπαίδευση στην Μ. Βρετανία και έχει εξειδικευτεί στην Ιατρική Εμβρύου και στην Εμβρυομητρική Ιατρική. obgyncare.gr