Της Γεωργίας Τετώρου

 «Για το καλό των παιδιών», «για να μη στενοχωρηθούν», «για να μη νιώθουν μειονεκτικά έναντι των άλλων παιδιών» αλλά και «για να μη τα χάσουν» είναι μερικοί από τους λόγους που πολλά παντρεμένα ζευγάρια σιωπηρά συναποφασίζουν, όπως λένε, να μην πάρουν διαζύγιο ενώ όμως είναι σίγουροι ότι η ιστορία του γάμου τους έλαβε τέλος. Ωφελεί, όμως, αυτό τελικά τα παιδιά; Και κατά πόσο συμβάλλει στη διατήρηση της ψυχικής ηρεμίας που τόσο έχουν ανάγκη;

Τα παιδιά είναι ευαίσθητοι δέκτες, αντιλαμβάνονται και κατανοούν πολύ περισσότερα από όσα νομίζουμε.

Το να διαμένουν δυο άτομα κάτω από την ίδια στέγη και να συνεχίζουν να παίζουν τους ρόλους που είχαν στην οικογένεια, έχοντας όμως συζητήσει και συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορούν να είναι πλέον ζευγάρι, δε σημαίνει αυτόματα ότι το σύστημα της οικογένειας παραμένει ίδιο.

Συγκρούσεις ή έστω υποβόσκουσα ένταση έτοιμη να κάνει το μπαμ, καθώς και έλλειψη εκδήλωσης αγάπης και φροντίδας των συντρόφων είναι μερικές από τις δυσάρεστες συνθήκες, με τις οποίες αναπόφευκτα τα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα καθημερινώς.

Πέραν των περιπτώσεων άσκησης φυσικής βίας στην οικογένεια, τα παιδιά σπάνια θα είναι θετικά με το θέμα του διαζυγίου. Μεγάλος αριθμών ερευνών, όμως, δείχνει ότι μακροπρόθεσμα είναι η καλύτερη λύση για όλους, γονείς και παιδιά.

Βέβαια, η ανακοίνωση της απόφασης του διαζυγίου στα παιδιά δεν είναι εύκολη υπόθεση. Χρειάζεται να γίνει προσεχτικά, ενημερώνοντας τα για κάποια βασικά θέματα, όπως είναι τα παρακάτω:

Φυσικά, τα παιδιά θα πρέπει να ενημερωθούν ότι αυτή η απόφαση των γονέων δεν έχει καμία σχέση με τα ίδια και δεν ευθύνονται με κάποιο τρόπο. Αυτό χρειάζεται να γίνει καθώς τα παιδιά, ιδιαίτερα σε μικρότερες ηλικίες, όπως 3-5 ετών, έχουν την τάση να νιώθουν υπεύθυνα για το διαζύγιο, θεωρώντας ότι έκαναν κάτι κακό και το προκάλεσαν. Ως αποτέλεσμα αυτού αισθάνονται ενοχές.
Θα πρέπει, επίσης, οι γονείς να τους εξηγήσουν και το λόγο του χωρισμού για να μην κάνουν από μόνα τους διάφορες εικασίες καθώς και ότι η απόφαση είναι οριστική. Έτσι, θα αποφευχθούν διάφορες συμπεριφορές των παιδιών με σκοπιμότητα την επανασύνδεση των γονέων, όπως το να είναι καλά παιδιά ή να πιέζονται ώστε να φέρνουν άριστους βαθμούς.
Χρειάζεται οι γονείς να καθησυχάσουν τα παιδιά, λέγοντας τους ότι και οι δυο τα αγαπάνε πολύ και θα συνεχίσουν να το κάνουν, καθώς και ότι θα είναι δίπλα τους σε ότι χρειαστούν. Μπορεί να μην είναι πλέον ζευγάρι αλλά ο ρόλος του γονέα δεν αλλάζει.
Ακόμη, καλό είναι τα παιδιά να γνωρίζουν αναλυτικά από την αρχή για το τι θα γίνει από εδώ και πέρα, ώστε να μην τα κατακλύζει το άγχος και η αβεβαιότητα του μέλλοντος.
Οι γονείς χρειάζεται να αφήσουν τα παιδιά να εκδηλώσουν τα συναισθήματα τους, δείχνοντας τους ενσυναίσθηση, ότι κατανοούν δηλαδή το πώς αισθάνονται.
Καθώς και να είναι ανοιχτοί να λύσουν οποιαδήποτε απορία έχει γεννηθεί στο παιδί σχετικά με αυτό το θέμα.
Από την άλλη μεριά, το γεγονός του διαζυγίου δε γεννά ανασφάλεια μόνο στα παιδιά αλλά και στους ίδιους τους γονείς, και ιδιαίτερα σε αυτόν που δε μένει πλέον με τα παιδιά. Και αυτός συνήθως είναι ο πατέρας. Άγχος και φόβο μήπως χάσουν τα παιδιά τους. Τα παιδιά, όμως, έχουν ανάγκη και τους δύο γονείς και δε γίνεται να αντικαταστήσει συναισθηματικά ο ένας τον άλλον. Δύσκολα, λοιπόν, μπορεί αυτό να συμβεί αν υπάρχει σωστή επικοινωνία και σταθερότητα ανάμεσα στο γονιό και στα παιδιά. Όταν υπόσχεται κάτι ο γονέας χρειάζεται και να το τηρεί καθώς και να είναι κοντά τους στις σημαντικές τους στιγμές.

Οι σοβαρές αποφάσεις πρέπει να συναποφασίζονται και από τους δυο, χωρίς κάποιος να έχει περισσότερα δικαιώματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αισθάνονται και οι δύο γονείς σημαντικοί για τα παιδία τους αλλά και τα παιδιά να μη νιώθουν ότι έχουν είτε παραμερίσει είτε προδώσει κάποιον από τους γονείς, γεγονός που τους προκαλεί επιθετικότητα ή εσωτερική σύγκρουση.

Η προσποίηση, λοιπόν, μιας δήθεν αρμονικής πραγματικότητας δεν πείθει αλλά ούτε ωφελεί κανέναν!

Τετώρου Γεωργία Ψυχολόγος – Απόφοιτη Προγράμματος Ψυχολογίας, ΕΚΠΑ
MScΚλινική & Κοινοτική Ψυχολογία, UEL
Ειδίκευση: Κλινική Ψυχοπαθολογία & Συμβουλευτική Παιδιών Νηπιακής, Παιδικής & Εφηβικής Ηλικίας

Επικοινωνία: georgiatetorou@gmail.com

Πηγή: e-psychology.gr