Kάπως έτσι ξεκινούσε ένα μήνυμα που άφησε μια «κούκλα» στο διαδικτυακό παιχνίδι Stardoll ανοίγοντας ένα κύκλο που δεν φαινόταν να κλείσει σύντομα. Η Άννα είναι μαθήτρια δημοτικού, έχοντας κάνει φιλίες στο σχολείο θεώρησε σκόπιμο εφόσον οι φίλες της μοιράζονταν πράγματα μαζί της να μοιραστεί και εκείνη τον κωδικό της κούκλας της στο Stardoll και κάπου εκεί η εικονική της κούκλα ξέφυγε από το δικό της έλεγχο. Η συγκεκριμένη κούκλα προσποιούμενη την Άννα, άρχισε να εξαπολύει ύβρεις απέναντι στις συμμαθήτριες της αλλά και τους γονείς των συμμαθητών της. Η κατάσταση έφτασε σε οριακά σημεία όταν ενημερώθηκαν γονείς – δάσκαλοι – διευθυντής πως η κούκλα άρχισε να απειλεί διαδικτυακές αλλά και πραγματικές φίλες της και να δηλώνει πως δεν θα τη σταματήσει κανείς αν δεν τους σκοτώσει όλους. Δημιουργήθηκε ένα κλίμα τρομερά ψυχοφθόρο για την μικρή Άννα αλλά και την οικογένεια της, με αποτέλεσμα να μην πηγαίνει στο σχολείο και να μην συναναστρέφεται πλέον με τις φίλες της αφού όλοι πίστευαν πως τη δικιά την κούκλα δεν μπορεί να τη διαχειριστεί άλλος παρά μόνο εκείνη. Ύστερα από μεγάλη πίεση η μαθήτρια που χρησιμοποιούσε τους κωδικούς της λύγισε και αποκαλύφθηκε. Ήταν συμμαθήτρια τους η οποία μη μπορώντας να πιστέψει πως θα μπει η Άννα στην παρέα έστησε όλη αυτή την πλεκτάνη, κατηγορώντας μέχρι και την ίδια της τη μαμά για να γίνει πιο πιστευτή.

Μιλάμε για ηλικίες των 11 ετών, μιλάμε για παιδιά που μεγάλωσαν και μεγαλώνουν σε μικρές κοινωνίες αλλά συγχρόνως και σε έναν κόσμο χωρίς φυσικά σύνορα και χωρίς φραγμούς στον κόσμο του Διαδικτύου. Και όμως για ακόμα μια φορά φαίνεται πως το μυαλό και οι κινήσεις των παιδιών μπορούν πολλές φορές να τρέξουν γρηγορότερα από τους ενήλικες και να φτάσουν στα άκρα γεγονότα που ίσως πέρναγαν απαρατήρητα και ασήμαντα από τους γονείς.

Είναι πολύ σημαντικό οι γονείς και αυτοί που έχουν την ευθύνη να επιβλέπουν τα παιδιά, να γνωρίζουν τα πλεονεκτήματα αλλά και τα μειονεκτήματα και τους κινδύνους που έχει το διαδίκτυο και οι διάφοροι τρόποι επικοινωνίας που μπορούν να γίνουν μέσω του.

Τα παιδιά μπορούν να βρούν στο διαδίκτυο μια πληθώρα πλροφοριών από διάφορες πηγές μάθησης όπως εγκυκλοπαίδειες, βιβλιοθήκες, ειδησεογραφικά πρακτορεία και πολλούς άλλους οργανισμούς. Επίσης μπορούν να παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια και να επικοινωνούν με φίλους τους. Η φύση του διαδικτύου είναι τέτοια που ελκύει τα παιδιά. Το γεγονός ότι με το πάτημα ενός κουμπιού μπορούν να επισκεφθούν τόσα ελκυστικά πράγματα και να επικοινωνούν με φίλους τους, ικανοποιεί το φυσιολογικό για την ηλικία τους αυθορμητισμό, την περιέργεια και την ανάγκη τους για άμεση ανταπόκριση και ικανοποίηση. Εμείς σαν γονείς διδάσκουμε τα παιδιά μας να μη μιλούν με άγνωστους, να μην ανοίγουν την πόρτα σε άγνωστους εάν είναι μόνα στο σπίτι και να μην δίνουν πληροφορίες σε άγνωστα άτομα όταν τηλεφωνούν στο σπίτι μας. Αρκετοί γονείς μάλιστα παρακολουθούν που πάνε τα παιδιά τους, με ποιόν παίζουν, τι βλέπουν στην τηλεόραση, τι βιβλία και τι περιοδικά διαβάζουν.

Κάνουν όμως το ίδιο και στο διαδίκτυο; Δυστυχώς πολλοί γονείς δεν έχουν ακόμη αντιληφθεί ότι χρειάζεται η ίδια προσοχή, επίβλεψη και καθοδήγηση για τα παιδιά τους σε θέματα που αφορούν το διαδίκτυο. Οι γονείς δεν πρέπει να επαναπαύονται ότι τα παιδιά τους μπορούν να προστατευτούν απ” αυτούς που προσφέρουν κάθε μορφής υπηρεσίες στο διαδίκτυο. Πολλές ομάδες συζητήσεων παιδιών στο διαδίκτυο («chat rooms», «news groups») δεν επιβλέπονται από κανένα.

Υπάρχει πλήρης ανωνυμότητα και τα ονόματα που χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση και επικοινωνία μεταξύ των παιδιών πολύ συχνά είναι ψευδώνυμα. Είναι αδύνατο να γνωρίζει σε τέτοιες περιπτώσεις το παιδί εάν αυτός με τον οποίο επικοινωνεί είναι πράγματι παιδί ή για παράδειγμα κάποιος ενήλικας που να θέλει να του κάνει κακό.

Συμβουλέψατε ποτέ τα παιδιά σας να μην κυκλοφορούν στο δρόμο μόνα τους, ακόμα και μέρα μεσημέρι; Τότε μην το κάνετε στο διαδίκτυο! Όταν απαγορεύεις κάτι σε ένα παιδί εκείνο θα βρει τον τρόπο να το κάνει, και θα είναι μεγαλύτερο το κακό εφόσον θα ενεργήσει υπογείως και χωρίς καμία επίβλεψη.

Είναι σημαντικό να έχουμε πάντα υπόψη ότι η δραστηριοποίησή μας στο Διαδίκτυο έχει πολλά κοινά με τη ζωή μας στο φυσικό κόσμο. Και εδώ τίθεται το ζήτημα τόσο της προστασίας των προσωπικών μας δεδομένων, όσο και της ορθής και ηθικής επικοινωνίας με τη βοήθεια της τεχνολογίας, καθώς ότι και αν κάνουμε στο Διαδίκτυο αφήνει ίχνη. Για αυτό πρέπει να μεταδώσουμε στα παιδιά μας τις παρακάτω σημαντικές συμβουλές:

1. «Σκέψου πριν δημοσιεύσεις!» Από τη στιγμή που ανεβάζουμε οτιδήποτε στο Διαδίκτυο, αυτό παύει να είναι προσωπικό και γίνεται δημοσίως προσβάσιμο, οπουδήποτε στον κόσμο.
2. Μέσα από διαδραστική συζήτηση, μάθετε στα παιδιά να προστατεύουν τα προσωπικά δεδομένα τους: να μην δίνουν σε κανένα τη διεύθυνση της κατοικίας τους, αριθμούς τηλεφώνων, το όνομα του σχολείου τους, τη φωτογραφία τους ή τους κωδικούς πρόσβασης στο Διαδίκτυο. Το ίδιο ισχύει για τα δεδομένα των φίλων τους. Με τη βοήθεια μιας φωτογραφίας που θα βρείτε στο Διαδίκτυο, συζητήστε με τα παιδιά ποια στοιχεία της φωτογραφίας αυτής στοχοποιούν τα άτομα της φωτογραφίας στο φυσικό κόσμο.
3. Για τα μεγαλύτερα παιδιά είναι βασικό να τονιστεί η σημασία της αποφυγής δημοσίευσης φωτογραφιών στο Διαδίκτυο, ιδιαίτερα αυτών που αντικατοπτρίζουν προσωπικές στιγμές. Εξηγήστε στα μεγαλύτερα παιδιά το οξύμωρο της αλόγιστης δημοσίευσης προσωπικών δεδομένων στο διαδίκτυο – με την εντύπωση ότι η δημοσίευση αυτή γίνεται μόνο προς τους φίλους τους -, σε σχέση με την απόκρυψη των δραστηριοτήτων τους στο Διαδίκτυο από τους γονείς τους, ως δικαίωμά τους στην ιδιωτική τους ζωή. Εξηγήστε τους ότι στο Διαδίκτυο τίποτα δεν παραμένει ιδιωτικό.
4. Κουίζ και διαγωνισμοί στο Διαδίκτυο: εξηγείστε στα παιδιά ότι δεν πρέπει ποτέ να γράφονται σε κουίζ ή διαγωνισμούς στο Διαδίκτυο εάν δεν έχουν πρώτα ενημερώσει τους γονείς τους, εάν δεν έχουν διασταυρώσει την εγκυρότητά τους και εάν δεν έχουν διαβάσει και κατανοήσει τους όρους χρήσης και προστασίας των προσωπικών τους στοιχείων. Τέτοιου είδους δραστηριότητες μπορεί να έχουν ως μοναδικό στόχο την απόκτηση προσωπικών δεδομένων, την ακούσια εγγραφή σε υπηρεσίες με υπέρογκες χρεώσεις, την αρχή αποστολής διαφημιστικών μηνυμάτων, ή ακόμα και την εκμετάλλευση του παιδιού σε διαφημιστικά ερωτηματολόγια ή καμπάνιες. Μπορεί επίσης, να είναι ψευδείς διαγωνισμοί με στόχο την απόκτηση στο μέλλον ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων από τους ανήλικους χρήστες (μέθοδοι «Phishing») με στόχο να βλάψουν οικονομικά την οικογένεια.

* Η ιστορία βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα τα όνοματα είναι φανταστικά

Πηγή: expertinmegara.gr