Πολλές φορές μπορεί να έχουμε βρεθεί εμείς οι ειδικοί ή οι φροντιστές των παιδιών με αυτισμό, σε μια δύσκολή κατάσταση την περίοδο των Χριστουγέννων, βλέποντας τα παιδιά αναστατωμένα.
Τι συμβαίνει και γίνεται αυτό;
Τα παιδιά λοιπόν που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού παρουσιάζουν δυσκολίες στην «θεωρία του νου» (theory of mind) και έτσι δυσκολεύονται στον να ανακαλύψουν τον κρυμμένο κώδικα ενός μηνύματος ή μιας κοινωνικής κατάστασης .
Η επίγνωση και κατανόηση για το τι σκέφτονται, τι αισθάνονται και τι κάνουν οι άλλοι, είναι σημαντικές για την αποτελεσματικότητα του ατόμου στο κοινωνικό περιβάλλον (Hala, 1997).
Λόγω αυτής της δυσκολίας, αυτά τα παιδιά δυσκολεύονται στις αλλαγές και αναζητούν την ρουτίνα, ώστε να νιώθουν πιο ασφαλή και οτιδήποτε διαφορετικό τους αναστατώνει.
Παρατηρούμε συχνά τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού να έχουν <<επιθετικές>> συμπεριφορές, να <<ουρλιάζουν>>, να κλείνουν τα αυτιά τους ή να κάνουν κρίσεις θυμού.
Αυτό συμβαίνει γιατί δεν μπορούν να δεχτούν τις αλλαγές εύκολα στην καθημερινότητα τους και ειδικότερα και αν ένα παιδί με αυτισμό έχει και αισθητηριακές δυσκολίες.
Δηλαδή δεν έχει <<ανοχή>> στα έντονα χρώματα από τα λαμπάκια των Χριστουγέννων, έχει υπερακουσίες στους έντονους ήχους των χριστουγεννιάτικων τραγουδιών, δεν ανέχεται τις έντονες μυρωδιές από τα φαγητά, ή δεν μπορεί να δει δικούς του ανθρώπους ντυμένους Άγιο Βασίληδες και να μοιράζουν τα δώρα.
Ένα από τα σημαντικότερα όπλα για να βοηθηθούν τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού, σε αυτού του τύπου τις δυσκολίες, είναι οι κοινωνικές ιστορίες (Social Stories™).
Οι κοινωνικές ιστορίες δίνουν στα παιδιά την απεικόνιση των σκέψεων, των συναισθημάτων και των συμπεριφορών των άλλων.
Να τα βοηθήσουν να προβλέψουν καλύτερα τις πράξεις και τις υποθέσεις των ανθρώπων με τους οποίους αλληλεπιδρούν.
Επίσης παρουσιάζουν πληροφορίες για κοινωνικές καταστάσεις με ένα δομημένο και σταθερό τρόπο, που είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά με αυτισμό ειδικά όταν πρόκειται για δεξιότητες και συμπεριφορές που είναι τόσο ασαφείς όσο αυτές που εμπλέκονται στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
Τέλος οι κοινωνικές ιστορίες παρέχουν στα παιδιά επαφή με τις κοινωνικές πληροφορίες μέσω εικόνων και κειμένου.
Έτσι χρησιμοποιείται το δυνατό σύστημα των παιδιών με αυτισμό, το οπτικό σύστημα τους.
Η εικονοποίηση δίνει στο παιδί ακριβείς πληροφορίες για αυτές τις καταστάσεις που το δυσκολεύουν, το μπερδεύουν ή το αγχώνουν.
Η κατάσταση αυτή περιγράφεται λεπτομερώς ή όχι (ανάλογα την λειτουργικότητα) και δίνεται σημασία σε μερικά σημεία κλειδιά όπως: στα σημαντικά κοινωνικά ερεθίσματα, τα γεγονότα και τυχόν αντιδράσεις/αντιδράσεις σε μια κατάσταση, όπως τις αντιδράσεις που μπορεί να αναμένονται από το άλλο άτομο και γιατί.
Ο σκοπός της ιστορίας είναι να αυξήσει τη κοινωνική κατανόηση του ατόμου, το βαθμό άνεσης του και πιθανά να του προτείνει κατάλληλες αντιδράσεις στην συγκεκριμένη κοινωνική κατάσταση.
Επιμέλεια: Τάσος Μώκας, Εκπαιδευτικός, Λογοθεραπευτής s.i. Επιστημονικός υπεύθυνος Κιβωτού Εξέλιξης
Πηγή: 4disabled.gr