Της Ρομίνας Ξύδα,
Φθινόπωρο του 2006. Σε μια αφίσα με την επιγραφή: «Εξαφάνιση. Μπορείτε να βοηθήσετε;» που τοιχοκολλείται μέχρι τα ελληνοαλβανικά σύνορα φιγουράρει ένα χαμογελαστό κορίτσι με λευκή μπλούζα και καρέ ξανθά μαλλιά. Η Αγγελική βρέθηκε δύο μήνες αργότερα. Όχι όμως και τα παιδιά που εξαφανίζονται καθημερινά στη χώρα μας…
Την ξεχωρίζω από μακριά ανάμεσα στο πλήθος. Θυμάμαι το πρόσωπό της σε αφίσες στους σταθμούς των τρένων και σε στάσεις λεωφορείων να φιγουράρει χαμογελαστό κάτω από την επιγραφή «Αγνοούμενη». Βαδίζει γρήγορα και συχνά κοιτάζει πίσω της σαν κάποιος να την κυνηγά. Περνάει αφηρημένη τα φανάρια, τα αυτοκίνητα κορνάρουν και μια μηχανή φρενάρει απότομα μπροστά της. Δεν αντιδρά. Στέκεται στην γωνία Φιλελλήνων και Καραγιώργη Σερβίας και κοιτάζει επίμονα το κινητό της. «Η Αγγελική;» την ρωτάω. Γνέφει καταφατικά το κεφάλι και κατευθυνόμαστε σε ένα μικρό καφέ στην άκρη του δρόμου. Παραγγέλνει ζεστή σοκολάτα και μου λέει ότι είναι έτοιμη να γυρίσει το χρόνο πίσω, στο απόγευμα της 10ης Οκτωβρίου του 2006. Εκεί, όπου τα ίχνη της χάνονται ξαφνικά χωρίς να αφήσει πίσω της ούτε ένα σημάδι ζωής… Το πρωινό της 11ης Οκτωβρίου η μητέρα της περνάει το κατώφλι του αστυνομικού τμήματος Κυψέλης για να δηλώσει την εξαφάνιση και στην συνέχεια κατευθύνεται και στο τμήμα εξαφανίσεων της ΓΑΔΑ. Το όνομα της Αγγελικής προστίθεται στον μακρύ κατάλογο των αγνοούμενων του 2006 που μετρά 1246 εξαφανίσεις: «Έφυγα από την Ασφάλεια χωρίς να μου δώσουν την παραμικρή ελπίδα για την κόρη μου. Με κοίταζαν καχύποπτα και ειρωνικά σαν να ήταν η μικρή υπεύθυνη για την εξαφάνισή της. Το μυαλό μου είχε σταματήσει να λειτουργεί. Για μέρες γύριζα μόνη μου στους δρόμους αναζητώντας ένα σημάδι της, κάτι που θα με κρατούσε ζωντανή», λέει η μητέρα της.
Την ημέρα της εξαφάνισής της η Αγγελική βγαίνει από το σπίτι της στο κέντρο της Αθήνας για να επισκεφθεί την νονά της στα Άνω Πετράλωνα. Στέκει μόνη της στην στάση του λεωφορείου όταν ένα σκούρο αυτοκίνητο σταματά μπροστά της: «Ήταν περίπου δύο η ώρα το μεσημέρι. Θυμάμαι δύο άντρες να με τραβούν με την βία και να με βάζουν μέσα στο αυτοκίνητο. Στην συνέχεια με οδήγησαν σε ένα διαμέρισμα στην περιοχή του Πειραιά όπου έμεναν ένας Ρώσος και μία Ουκρανή. Με ρωτούσαν συνέχεια που ήταν η ταυτότητά μου και αν ήθελα να δουλέψω. Όταν τους απαντούσα ότι δεν ήθελα γιατί οι γονείς μου είχαν πολλά λεφτά, με χτυπούσαν στα πόδια, στη μέση και στο κεφάλι λέγοντας μου: «Δεν είσαι απλώς αγνοούμενη. Είσαι τελειωμένη. Και να ξέρεις ότι δεν σε ψάχνει κανείς.» Να το σκάσω ήταν αδύνατον γιατί η πόρτα ήταν κλειδωμένη. Δεν με άφηναν να δω τηλεόραση ούτε να διαβάσω εφημερίδα. Οι μέρες περνούσαν κι εγώ έχανα κάθε ελπίδα, κάθε μου δύναμη τριγυρνώντας από δωμάτιο σε δωμάτιο σαν υπνωτισμένη…»
Το πρόσωπό της σκοτεινιάζει και ζητάει ένα ποτήρι νερό ενώ σκουπίζει βιαστικά τα δάκρια που πλημμυρίζουν το πρόσωπό της: «Με συγχωρείς αλλά είμαι ακόμα ανίσχυρη μπροστά στις αναμνήσεις. Αν δεν έβλεπα ψυχολόγο θα είχα τρελαθεί» Δύο εβδομάδες αργότερα η Αγγελική καταφέρνει να κάνει κρυφά ένα τηλεφώνημα σπίτι της: «Είμαι στην ζωή. Είμαι καλά», ψιθυρίζει στον αδελφό της και κλείνει απότομα το ακουστικό. Το τηλεφώνημα αναπτερώνει τις ελπίδες της οικογένειας ότι η κόρη τους είναι τουλάχιστον ζωντανή. Η μητέρα της Αγγελικής γεμίζει τους δρόμους της Αθήνας με αφίσες της κόρης της. Οι μέρες περνούν και κανένας δεν έχει να της πει κάτι για εκείνη. Πλησιάζει Δεκέμβριος και η Αγγελική παραμένει «αιχμάλωτη» στο μικρό διαμέρισμα του Πειραιά: «Δεν ξέρω τι περίμενα. Μάλλον ένα θαύμα. Είχα πλέον αρχίσει να πιστεύω ότι πράγματι με έχουν ξεχάσει. Ότι δεν με αναζητάει κανείς. Και το χειρότερο, φοβόμουν πλέον για την ίδια μου την ζωή. Αφού δεν συμμορφωνόμουν με τις επιταγές τους ποιος μου έλεγε ότι δεν θα με σκότωναν; Ότι δεν θα κατέληγα στα αζήτητα όπως έχουν καταλήξει τόσοι και τόσοι;». Η παρουσία των γονιών της Αγγελικής στο «Φως στο τούνελ» αποτελεί πλέον την μοναδική τους ελπίδα για την ανεύρεση της μικρής. Η εκπομπή ξεκινά. Οι απαγωγείς την παρακολουθούν και κατευθύνονται τρομαγμένοι στο δωμάτιο της Αγγελικής. Την αρπάζουν από τον λαιμό και τραβώντας την προς την πόρτα της λένε: «Θα σε παρατήσουμε σε κάποιο σημείο του Πειραιά. Πρόσεξε μην πεις κουβέντα γιατί θα έχεις κακό τέλος. Στους δικούς σου θα πεις ότι βρισκόσουν κάπου στην Ρόδο». Μετά από 2 μήνες αιχμαλωσίας με άφησαν 1 η ώρα τα ξημερώματα κάπου στον Πειραιά. Ήθελα να αυτοκτονήσω, να πέσω στην θάλασσα. Οι ταξιτζήδες με ρωτούσαν αν ήθελα κάτι αλλά εγώ περπατούσα σαν υπνωτισμένη. Σε ένα θάλαμο βρήκα από θαύμα μία τηλεκάρτα με 27 μονάδες και τηλεφώνησα στον πατέρα μου. Ήταν ξεχασμένη πάνω στο καρτοτηλέφωνο έξω από τον σταθμό. Ακριβώς όπως κι εγώ…”
Κάθε μέρα στην Ελλάδα εξαφανίζεται ένα παιδί!
Σοκ προκαλούν τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας και του Χαμόγελου του Παιδιού για τις εξαφανίσεις ανηλίκων στην Ελλάδα, τα οποία δημοσιοποιήθηκαν με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τα Εξαφανισμένα Παιδιά. Σύμφωνα με τα στοιχεία το 2015 δηλώθηκαν στις αρχές 296 εξαφανίσεις ανήλικων εκ των οποίων τα 100 ήταν αγόρια ενώ διπλάσιος ήταν ο αριθμός των κοριτσιών, που έφτασε τα 196. Συνολικά το προηγούμενο έτος εντοπίστηκαν τα 270 παιδιά (85 αγόρια και 185 κορίτσια) ενώ αναζητούνται 26 παιδιά (15 αγόρια και 11 κορίτσια). Όσον αφορά το 2016, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, από την αρχή του έτους έχουν δηλωθεί 97 εξαφανίσεις παιδιών και εφήβων εκ των οποίων 41 αγόρια και 56 κορίτσια. Από αυτά εντοπίστηκαν τα 74 παιδιά (29 αγόρια και 45 κορίτσια) ενώ αναζητούνται 23 ανήλικοι (12 αγόρια και 11 κορίτσια). Ενθαρρυντικό ωστόσο είναι ότι διαχρονικά, σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ, το ποσοστό ανευρέσεων παιδιών που εξαφανίζονται, είναι ιδιαίτερα υψηλό αφού προσεγγίζει το 98% των περιπτώσεων που δηλώνονται στις Αρχές. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η αντιστράτηγος, προϊσταμένη του Επιτελείου της ΕΛΑΣ Ζαχαρούλα Τσιριγώτη. «Κάθε μέρα εξαφανίζεται και ένα παιδί. Από το 2015 η χώρα μας έχει πληγεί με μεγάλες προσφυγικές και μεταναστατευτικές ροές, που αυτό μας κάνει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί γιατί υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ανήλικων παιδιών ασυνόδευτων, που θέλει ιδιαίτερη προσοχή»,
Σε αντίθεση με το παρελθόν, το ποσοστό εξαφανίσεων ανηλίκων στην περιφέρεια είναι μεγαλύτερο από ό,τι στην Αττική, ο αριθμός των των κοριτσιών που εξαφανίζονται είναι 2,5 φορές μεγαλύτερος σε σχέση με τα αγόρια ενώ στον κατάλογο με τα αίτια εξαφάνισης παιδιών πρώτα φιγουράρουν τα οικογενειακά προβλήματα. Σύμφωνα τώρα με τα διεθνή στατιστικά στοιχεία για εξαφανισμένα παιδιά, 800.000 εξαφανίσεις παιδιών δηλώνονται κάθε χρόνο στις ΗΠΑ _ δηλαδή 2.000 παιδιά την ημέρα _ 100.000 παιδιά αναζητούνται κάθε χρόνο στη Γερμανία, 20.000 παιδιά δηλώνονται εξαφανισμένα κάθε χρόνο στην Αυστραλία και 45.000 παιδιά στη Βραζιλία. Το 2012 εξαφανίστηκαν 13.455 παιδιά στη Ρωσία τα 1.382 εκ των οποίων αναζητούνται μέχρι σήμερα…
«Ο δεκάλογος της προστασίας». Όσα δηλαδή πρέπει να κάνουν και να προσέχουν οι γονείς.
- Σε μέρη με πολύ κόσμο δεν πρέπει να αφήνουμε το χέρι του παιδιού ή το βλέμμα μας από το καρότσι του.
- Το μωρό στο καρότσι είναι καλύτερο να είναι δεμένο.
- Αν χρειαστεί, αφήνουμε το παιδί με έμπιστα άτομα, που τα γνωρίζουμε καλά.
- Λέμε στο παιδί πολλές φορές ότι αν κάποιος το τραβήξει μπορεί να φωνάξει «Δεν είναι η μαμά μου ή ο μπαμπάς μου».
- Του θυμίζουμε πάντα ότι δεν πρέπει να μιλά ή να πλησιάζει άτομα που δεν γνωρίζει, έστω κι αν αυτά τα άτομα μοιάζουν άκακα.
- Αναφορικά με πιο μεγάλα παιδιά, (6-11 ετών), γνωρίζουμε τα ονόματα και τα τηλέφωνα των φίλων του, καθώς και τα κινητά των γονιών τους.
- Τους προτείνουμε να γυρνούν πάντα με παρέα (π.χ. από το σχολείο).
- Ελέγχουμε διακριτικά, τις πληροφορίες που κοινοποιεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (αυτό ισχύει και για μεγαλύτερα παιδιά)
- Καθώς οι έφηβοι μπορεί να φύγουν από το σπίτι και οικειοθελώς, με αρνητικές πολλές φορές συνέπειες, προσπαθούμε να διατηρούμε την επικοινωνία με το παιδί, όσο περισσότερο γίνεται.
- Ενημερώνουμε το παιδί για τις γνωριμίες μέσω διαδικτύου και του εφιστούμε την προσοχή στις προσωπικές πληροφορίες που μοιράζεται.
Το παιδί εξαφανίστηκε- Τι πρέπει να κάνουμε
– Βρείτε την πιο πρόσφατη φωτογραφία και αναφέρετε άμεσα την εξαφάνιση στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής σας
– Να γνωρίζετε ότι για τις εξαφανίσεις ανηλίκων δεν ισχύει η αναμονή των 24 ωρών
– Επικοινωνήστε με το 116000, την Ευρωπαϊκή Γραμμή για τα Εξαφανισμένα Παιδιά. Θα λάβετε τις κατάλληλες κατευθύνσεις καθώς οι πρώτες ώρες είναι οι κρίσιμες
– Σκεφτείτε μήπως το παιδί είχε κάποιο λόγο που έφυγε.
– Θυμηθείτε εάν το παιδί έχει ξαναφύγει, πού έχει πάει
– Επικοινωνήστε με φίλους, γνωστούς και συγγενείς.
– Προσπαθήστε να επικοινωνήσετε μαζί του μέσω κινητού, sms, σελίδων κοινωνικής δικτύωσης. Δείξτε του ότι νοιάζεστε και το ψάχνετε
– Σε περίπτωση που το παιδί επικοινωνήσει μαζί σας, δείξτε του την αγάπη σας και όχι το θυμό σας
Info: Ευχαριστούμε την την κυρία Νέλλη Θεοδοσίου, Ψυχολόγο-Παιδοψυχολόγο.