Κείμενο: Ντίνα Νομικού

Από την αρχή της μνήμης μου έχω την εικόνα του γυμνού σώματος ως κάτι φυσιολογικό. Και ας μεγάλωσα σε μια οικογένεια με γονείς λίγης «τυπικής εκπαίδευσης» και μπόλικης εκπαίδευσης της ζωής…

Δεν θυμάμαι πότε ακριβώς άρχισαν να «κλείνουν» οι πόρτες, αλλά θυμάμαι πολύ καλά ότι ήρθε αβίαστα και πολύ φυσιολογικά και ότι το ίδιο αβίαστη και άμεση ήταν η ανταπόκριση των γονιών μου, ίσως γιατί ήμουν το τρίτο παιδί και η επανάληψη είναι ως γνωστόν η μητέρα της μάθησης, και πολύ περισσότερο στη γονεϊκότητα.

Το γυμνό σώμα των γονιών και η έκθεση του παιδιού σε αυτό είναι κάτι που προβληματίζει αρκετά έναν γονιό και φέρνει συχνά άβολες και αστείες καταστάσεις στο σπίτι με παιδιά που η φύση τα σπρώχνει να είναι περίεργα και κοντά στους γονείς κάθε στιγμή. Λίγο γιατί κουβαλάμε τις «κλειστές πόρτες» των δικών μας παιδικών χρόνων, λίγο γιατί δεν πολυαγαπάμε το δικό μας σώμα, λίγο γιατί υπάρχει διάσταση απόψεων με τον άλλον γονέα και πολύ περισσότερο γιατί η ντροπή έχει παρερμηνευθεί εντελώς και η ιδιωτικότητα έχει «βιαστεί» πολλάκις με το γάντι, βρισκόμαστε στην άβολη θέση να κρύβουμε κάτι που το παιδί πρέπει να γνωρίζει ως κάτι φυσιολογικό.

Για να μιλήσω από τα χωράφια μου λοιπόν, από παιδαγωγικής άποψης η γνώση του ανθρώπινου σώματος σαν εικόνα αλλά και των λειτουργιών του (ναι, καλά καταλάβατε, τη χρήση της τουαλέτας εννοούσα) είναι απαραίτητη στα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού. Και όταν μάλιστα δοθεί με φυσιολογικό τρόπο από την οικογένεια, υποστηρίζεται και η επίτευξη της ομαλής μετάβασης από την πάνα στην τουαλέτα αλλά και η ανάπτυξη της υγιούς σεξουαλικότητας, το να βρει δηλαδή αργότερα το παιδί την αληθινή σεξουαλική ταυτότητά του. Η ιδιωτικότητα είναι κάτι που ασφαλώς και έχει τη θέση του σε όλα αυτά και είναι το σημείο που ο γονιός θα βάλει τη λεπτή διαχωριστική γραμμή που θα κλείσει την πόρτα και θα δώσει στο παιδί τη γνώση του σεβασμού. Και το παιδί θα το σεβαστεί γιατί είναι η εικόνα του σώματος που το ενδιαφέρει να μάθει και όχι κάτι άλλο.

Το να κάνουμε αστεία με το γυμνό σώμα ή να αντιδρούμε υπερβολικά λόγω της άβολης κατάστασης, θα φορτίσει την εικόνα του γυμνού με συναισθήματα που δεν χρειάζονται. Μην καλείτε τα παιδιά σας να σας δουν γυμνούς και μην κλειδώνεστε στο μπάνιο ενώ αυτά κλαίνε απ’ έξω. Απλώς αφήστε τους τη δυνατότητα να δουν τι κάνετε και αλλάξτε φυσιολογικά τα ρούχα σας, τα παιδιά θα έρθουν ή θα φύγουν όταν το επιθυμούν. Η ντροπή και η ανάγκη για ιδιωτικότητα θα έρθει μόνη της και μόλις την αντιληφθείτε, απλώς ανταποκριθείτε με διακριτικότητα. Το σώμα της μητέρας άλλωστε είναι κάτι που το παιδί ήδη ασυνείδητα γνωρίζει πολύ καλά.